Wednesday, April 26, 2023

HNEH THEIHLOH HNEHTU, THIHNA

Hlauh nei lo, huphurh leh zam nei ngai lo, thlaphanga thlabar ngai bawk lo, thin phût zeuh pawh nei inti duh lo, sehhel, tuarchhel, hrâm leh hriam pal tlangtu, rilru natna tawpkhawk pawh hnehtu ti a, a chanchin ka sawi mek hi ka pa a ni.

Lung valve ṭha lo pawh tuar dam hmak thei a ni a, Heart attack vawi engemaw zat neih hnu pawh a, kut hnathawh chhunzawm leh ngat duh khawpa tumruh leh sehhel a ni. Chuap TB in a chuap a tihchhiat viau hnu leh Cancer emaw tih hial khawpa a nat avanga, thi leh dam kara BCCI, Guwahati thlenga an phurh thlak, ka pa khan kum 3 hnu ah chuan Oil Palm hmun siamin Zawlpui ramah a rammu leh ngat a sin. Khami ṭuma Sumo a Guwahati an phurh thlak khan a chakna pawn a tlin loh ve lek lek thu min hrilh a ni.

Sikserh leh natna dang a paltlang zozai te kha chu heng ka sawi a natna tawrh ho lakah chuan thil tenau mai an ni e. Eng dinhmunah pawh ding se a zam ngai lo a, a talbuai ngai lo. 

Hripui a lo leng a, a tawp dawn a ruai ah a kai ve tlat mai. A natna tawrh tawh te kan ngaihtuahin a nupui fanaute chu kan mangang a; TB in a chuap a tih chhiat tawh, lung thatlohna lo nei tawh, Zunthlum sang em em ṭhin tan chuan Covid vei kha a cho awmloh ve bawk a ni.

ZMC a phurhphei ngai chi in a tuar na ta reng bawk a, a manganthlak a sin. Kawnglakah khan Oxygen cylinder bur 7 kan hman zo a, Chamring dai leh Thiak pelha a SPO² 45 reading vela a tlak hniam lai khan a bulah pawh ka awm ṭha ngam lo. Mangang hmel a pu miah lo a, harsa taka thâwk la chungin Ambulance chhungah a ṭhu ngeng ngar mai a ni. Ka mitthla let leh hian Ka pa han 'pa' em em dan kha ka chhuang a ni. A ni ang kha kan chhûngkaw thlah kal zelah hian piang leh tak ang maw? A mak hran lo, ama in chhal dan angin Pasaltha Chawngbawla thlah kha a ni miau a ni.

Mahse Damdawi thiam leh Damdawi ebkawlna chuan a tlin ta ngang lo a, ZMC aṭanga a let leh hnu ah Lunglei Civil Hospitalah Heart attack vangin a nunna a thlah ta a ni. Engmahin a hnehtheih loha ka lo ngaih, hringnuna hneh theihloh nun neitu ni hiala ka dah, ka pa pawh chu Thihna chuan a lo hneh ve thei reng a lo ni.

Sualna hnehna leh kan rinna laimu chu Kraws lera Isua Krista thihna hmanga hnehna a chan kha a ni. Thihna hian mihring leh chu mihringa famkim lohna leh sualna zawng zawng chu a lo hneh vek a, chu thihna avang chuan nunna kan lo chang ta a ni. Ka pa pawh khan a hringnuna harsatna tam tak a tawrh te kha a thihna chuan a hneh sak tawh a, tunah chuan nun thar tha zawkin a nung ngei ang.

Sunday, April 16, 2023

RAMHUAI KA HMU !!!

Ṭhangkhatlian chu a liam ve ta reng mai. MZU Boys Hostel, Tanhrila kan awmlai a ni a, he hostel luah hmasa bertu batch kha kan ni. Chunglai chuan MZU Campus khu ramhnuai anga ngaih a la ni a, ramhuai thâwm te pawh a awm thu sawi fo ṭhin a ni bawk, tak tak a ni em tih erawhchu ka hre lo. Ka room ṭhenawmpa Hminga hian thawm chu a hre ṭhin a ni awm e. Reiek ruama zantin Khuang nena zai tlaivar ṭhin te kha tu te tak ni ang maw? 


MZU Campus aṭanga AICS hi mel chanve vel leka hla a ni a, a inkarah hian Soil Dept Quarters rauhsan tawh, an sawi hrân viau hi a ding âwn bui bawk a, thim hnu ah chuan a nelawm viau loh ṭhin. Tlai khat chu AICS a ka unaupa BD zirlai va kawmin ka leng phei a, kan titi tui ta lutuk kha haw nachang ka lo hre leh pek lo chu ni in, haw tuma pawn ka chhuak chu khua a lo thim mup tawh mai a ni.


Riah ngawt thu awm suh, phur lo zetin Hostel lampan chuan ka haw phei ve ta hnak hnak a. Chutichuan le, Soil Quarters thlen hma, Sihtui pelh chho ka kal ṭan chiah tih chuan ka hmalam kawngsir hnimbuk chu a che ta lui lui mai a. Ka ding dawt, 'unau hmelhai' chu a pel tawh na in hmazawna thil awm chu a la hmuh vuai vuai theih. Sihdet leh êng pechhuak thei chi engmah ka pai bawk si lo, ka hmazawna hnim buk chu a che chiang a ni.


Ngaihtuahna fim tak pului chunga uluk taka ka en hnu pawn a che a ni. A che a ni satliah lo, a insawi buk buk a, ka lam a la rawn pan zui lehnghal. Ramhuai ka hmu ve ngei dawn ta e tih chu ka ngaihtuahna a ni a, ka van phur lo tak em! Phurlo ka ni satliah lo ka hlau a ni. Tlanchhiatsan ni ila, chu kawng chu Tanhril khawchhûng atanga hel a ngai dawn a, a kual lutuk. Pal tlang dawn chuan Palian dun ren run hian rapthlak theihpatawpa min lo chhiat khum ka hlau bawk si. Ka khur êm lo a, hlauh luat vangin zun pawh ka cheh bik lo.


"Hlauhawm tawh changa inngaihtuah fîm hman apiang hian huaisen nih an hlawh ṭhin" tih thu ka pa min hrilh kha ka hrechhuak zawk a, in ngaihtuahfîm hram hrâm chu tum mahila harsa tak a ni. "Saw hnimbuk che lui lui tawk zawng sawn ka kal anga, a lo rapthlak viau chuan ramhuai speed aia chakin ka tlanchhe mai ang" ti a rilru siam chungin hmalam chu ka pan ta a ni. Ka huaisen vang a ni lo, kawng dang a awm loh vang zawk a ni.


Ka hnaih zel a, thinphu a rang tulh tulh, pen sawm pawh a ni tawh lo ang tih ah chuan thlan a sa bat tawh. Min lo hmutu chu awm se ka ke pén kha a muang viau tawhin ka ring a ni, kawng lah chu a lang zîm phei tulh tulh bawk a. Rilru a "On your mark... Get set... Run..." ti chungin chu hnimbuk che luih luih chu ka pel ta fua a. 


Khai a...a lo rapthlak bawk em a ni !! Zanthim hnuaia Vai Bawngchaw phur pahnih inzui han hmuh kha chu.....

Friday, April 14, 2023

THLA HMASA, KA AIZAWL ZIN DIARY

(Tih tur awmlo e mai, chhiar peih tana post mai mai a nih hi)


Shillong to Aizawl thlawhna cancel thut an chin avangin Guwahati to Aizawl ticket ka la a, zing dar 9:50 a thlawkchhuak tur kan nih avangin dar 8:50 ah chuan Airport thlen hman ngei ngei ngai ka ni. Ka nau Ban-a nen thawh kan hai dun pek a, zing dar 6: 20 ah Shillong aṭangin kan chhuak hman chauh mai. Kan car speed kha 60 kmph ai hniama tlan a rem mawlh lo, darkar 2 leh minute 30 chhunga Km 130 tlan thleng hman tur chuan. Zunram thiar leh truck lian zui sual palh a awm lo thei lo si a.


Khanapara Guwahati chu dar 8 ah kan thleng na in Airport road ah chuan Traffic chu a lo jam namen mai construction vangin. Hman aṭang tawh khan Fly over siam thar an neih reng avang hian Guwahati hi traffic a jam reng mai a, an hmasawn vang a ni. Keini chu fly over kan siam tum kan la siam loh vangin kan jam a, hma kan sawn loh avângin.


Dar 9:20 ah Airport chu engtin tin emaw ka lut a, security check leh Boarding chu ka pawimawh vang ni lovin ka tlai luat avangin queue ka short cut par par a, a nuam miah lo a, a hreawm zawk takzet a ni. Thutna ka rem fel hnu reilote ah Thlawhna chu thlawhchhuah tumin a in her nghal muai muai a ni. Thingtlang Bus passenger lut hnuhnung ber thlen ruala driver engine start nghal ang deuh kha ka chan e. Ni dang ang lo takin Min 40 tling lovah Lengpui kan ṭum der mai, zinkawng tluanglo tak tluang viau si chu ka ni mawlh e.


Hmelhriat hlui te, kan khawchhuak hmelhriatte ka in hmu in kan ri hlut a, a nuam e. Mahse tuman an motora chuang ve turin min sawm lem lo (Ka beisei pawh a ni chuang lo a). An nikhua lo tak tak a ni. 😂 Chutah ILP ti fel zo vaipa, Mizotawng thiam chuan a private car a chho ve turin min sawm mauh mai, ka chaw ei min la nghak zui bawk. Tichuan Kamrula Airport chu ka ṭhian chhar thar Pu Alama nen chuan hlim takin Aizawl pan turin kan chhuahsan ta a ni.


A ni 2 na ah chuan Aizawl District Court panin ka liam thla nghal a, Treasury Sq. ah a lo awm awm tawh awzawng lo mai. New Capital Complex a District Court Building thar chu ka bo viau hnu ah ka zuk thleng ve hram a, a ropui ngei mai. Court kal hi nuam ka ti fahran ngai lo a, Ukil inzui duah duah te hi hmuhnawm pawh ka ti lo. Zawhna chhan har deuh deuh min zawttu tur an ni ṭhin a, ka ngaina lo a ni. Kan mizoram Ukil chhuanawm tak tak te hi hetianga Court an sawn takah chuan hun harsa deuh an tawk a, an chamber a hla lutuk hian an hna a ti khaihlak viau a ni awm e. 


Darkar 5 dawn lai Court room chhunga kan inchhaih hnu chuan lehlam pawlte nen kuhva kan intheh ham ham thei tawh. Hei hi Mizo nih nawmna chu a ni. Mizo ukil te hi an thiamin hma pawh an sawn a, kan case khawih lai chu hriatchian an tumin an inzir thar nasa tih pawh ka hmuthiam vek mai, an chhuanawmin hma han sawn zel teh se. Infrastructure tha tak hnuaiah hna an thawk thei tawh a, chamber sawn hnaihna erawh chu an ngai deuh a ni. An ni hi rorelna kal dik tura mipui aiawha ding, mipui ten kan chanvo leh dikna humhalh tura kan hma theh an ni a. Sorkar lam tan pawh kan kutke pawimawh an ni.


Ka hna zualpui chu ni 2 na ah ka zo a, ni 3 na leh ni 4 na chu vahkualna atan hun ka hmang zui a, scooty leh Bike a ka teikualna ah thil tam tak ka tawng a ni. Vaivakawn ah tlangval naupang tak Eeco Van khalhtu hian Taxi driver, kum lam pawha upa tih hriat tak hi a lo hau hrep mai a, mak ti takin ka thir liam ta ngawt a, Khatiang thil kha ka vawikhat hmuhna a ni.


Chanmari west chho ah ka hma a Taxi ka tlanpelh lai takin Tleirawl Bike khalh nen kan intawk thut a, "I va mawl ve, Zawnga" min han ti ngawt a, mak ka van ti tak! Chhan ngaihna pawh hre lovin ka tlanpel ta mai, ka mawlna pawh ka hre mawlh si lo. 


Mo lawmna ruai ei turin ka nau HPA nen veng mawng lamah kan kal a, keini 2 hi luruh ring ve tak kan ni a, ka lo ṭawng leh lung lung thin a, min en hu hu hlawm. Kan zak thei lo pawh a ni bik lo, zahna chang kha kan hre lo a ni, a zialo ṭhin ngawt mai! Mo lawina program ah te khan kan van nawi dun tak, Professional Cameramen ho hma ah te khan kan mobile tha fahran lo nen khan kan lo video khalh thul ! kan chhangchhia a ti ngawt ang Moneitu Pu Ruatfela khan. Mahse Ruatfela kha a ni miau a ka intithi ve tlat, kan pawi ti lem lo, midang erawh an mit a kham deuh mai thei a ni.

Saturday, April 8, 2023

Pu F. Lalṭanpuia

Vawiin khan vuiliam a ni na in keini a naute thinlungah hi chuan a thi ve ngai tawh lo ang . 

Engtinnge a chanchin hi ka sawi ṭan ang le? A puala post siam ve ngei ka duh si a, sawi tur a tam lutuk hian sawi ṭanna turah min tibuai zawk a ni. Pa Puia kha ka pa nen inrual chiah mahse ṭhian kawmin kan kawm ve mai zel a. Amah kha palianlo mahse mi hneh theihna kawnga palian tak a ni. Shillong khawpuiah hian kaihhruai a ngah a, amah lawmtu tam dan leh a titi kotlanga kan hlim ṭhin zia khan a chungnung zia a lantir a ni. Tupawh an kum, an mizia leh an nihna mil ang zela kawm thei a ni a, mi zawng zawng ngaihnat hlawh leh tu pawi mah sawi ngai lo, mi rinawm leh dik, inngaihtlawm kawnga champion a ni. 

 Ṭawngkam thiam satliah ni lo, mahni irawm Zoṭawng phuah chhuak thiam a ni. "Zawngte tui thlum hmu fuh ang maiin a hlim phi cheng mai" tih te leh "Satel mau phel kân ang ṭuah ṭuah" a tih te kha ka hriat ngai loh Mizotawng a ni. A tehkhin thu sawi hi mitthla theih zel a ni a, sawifiah zui vak ngai lovin a fiah em em a ni. Heng ka sawi bak pawh khi ama irawm chhuak thu leh hla tam tak a nei a ni. Vawikhat BMP hnatlan ni a, a titi kal fuh lutuk kan nuihpui rin zia kha aw...

 Corona lai khan ka nupui leh faten an kai avangin rei tak chhungkua kan in khung ve a. Kan fihlim hnu a kan inhmuh hmasak ber ṭuma a thusawi te kha a ril a sin. "Tluangte, a tihzia hle mai, pawi em em awmlo vin nangni chhûngkua chuan in tlâk ta diam bik a nia" zu han ti daih a. Ngaihthlak a van nuam tak. Presence of mind nei ṭha lutuk a ni tih a lantir chiang hle a ni. 

Shillong Bial BMP President ni lai, kan hotupa, kan hmatâwng kan chân ta hi awmdan pawh a naute hian kan thiam lo. A ruang kan zui lo erawh hreawm ti em em in kan awm hlawm thung si a nih hi. Hotupa thihna aṭang hian mihring nunna hi "Chhum reilote lo langa ral leh mai ang" a nih zia min hriatthiam tir zual a ni. 

 Sawi tur a tam hle mai, mahse heti hian ka duhtawk mai ang e. Pathian hian a Nupui leh fa, naupang te te hi thlamuanin awmpui mawlh rawh se. 

 Thubelh: Pu Tpa hi inkhelhthiam S. Malsawmtluanga nu unuapa a ni e.

HNEH THEIHLOH HNEHTU, THIHNA

Hlauh nei lo, huphurh leh zam nei ngai lo, thlaphanga thlabar ngai bawk lo, thin phût zeuh pawh nei inti duh lo, sehhel, tuarchhel, hrâm leh...